تأخیر زمانی و تأثیر خشکسالی هواشناسی بر روی سطح آب زیرزمینی

خشکسالی یکی از پدیده‌های جوی است که بخش‎های مختلف محیطی را تحت تأثیر قرار می­دهد. منابع آب‌های زیرزمینی از‏جمله بخش‏های متأثر شده از شرایط خشکسالی است که کمتر از سایر بخش‏ها مورد توجه قرار گرفته است. دشت آسپاس در استان فارس در سال‎های اخیر با افت چشمگیر سطح آب زیرزمینی مواجه شده است. در نتیجه، نقش عوامل مدیریتی در این دشت دارای اهمیت می­باشد. در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از تابع همبستگی متقاطع (Cross Correlation Function) شرایط بلند و کوتاه مدت خشکسالی بر روی منابع آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، شاخص بارندگی استاندارد (SPI) ماهانه (یک، سه، شش، نه، 12، 18، 24 و 48 ماهه) در طی دوره آماری (89-1364) محاسبه شد، همچنین شاخص منابع آب زیرزمینی (GRI) دشت در طی دوره آماری (89-1381) از 61 چاه پیزومتری در سطح دشت بدست آمد. تابع همبستگی متقاطع نشان داد که خشکسالی کوتاه مدت همراه با تأخیر و خشکسالی بلند مدت به­طور همزمان بر منابع آب­زیرزمینی تأثیرگذار است. بیشترین ارتباط بین آب زیرزمینی و SPI 24 وجود دارد که نتایج رگرسیون خطی نشان داد که تقریباً 80 درصد از واریانس متوسط سطح ایستابی دشت آسپاس تحت تأثیر تغییرات بارندگی بوده (SPI 24) و نزدیک به 20 درصد آن تحت تأثیر سایر موارد می‎باشد.